Overweldigende belangstelling voor oorlogsverhalen
27 februari 2015
Wat een ontroerende, verhelderende en soms trieste verhalen werden er verteld op de bijeenkomst van vrijdag 27 februari in café De Vriendschap in Wadway.
En wat werd er intens geluisterd naar die verhalen. De meer dan volle zaal (naar schatting tussen de 250 en 300 mensen) was muisstil. Opvallend feit: jong en oud waren vertegenwoordigd op deze avond.

Voorzitter Ina Broekhuizen verwelkomde alle aanwezigen en ze verstrekte  actuele informatie over De Cromme Leeck. Daarna gaf zij het woord aan de eerste spreker Paul Karels. Hij vertelde het verhaal van zijn moeder, Alie Karels-Vernooy, die vanuit Nederhorst den Berg in mei 1940 geëvacueerd was in Zwaagdijk-West. Daar leerde zij Paul Karels kennen. Die ontmoeting leidde tot een huwelijk in 1941. Een bijzonder verhaal, gelardeerd met briefteksten en foto’s.
Joop Ooijevaar stond stil bij het dagelijks leven in oorlogstijd, het ‘gewone leven’ aan de Oosterwijzend in Nibbixwoud. Kleine voorvallen, die diepe indruk maakten. Mooie observaties met gevoel voor details verteld. Alleen al één van de eerste zinnen – ‘wat ik me van de oorlog herinner: het was zo vol in huis’ – gaf in een notendop de beleving weer van een kind, dat opgroeide in 40-45.
Hierna volgde een gedegen verhaal van Piet Schipper over de wapendroppings op het land achter de Zomerdijk. Als jonge man was hij bij elk van die droppings betrokken. Ingetogen verteld, met achter iedere zin een wereld aan emoties. De zaal leefde mee bij de beschrijving van de droppings, die in het holst van de nacht plaatsvonden. De tegenslagen en de dood van een kameraad gaven het verhaal een zwarte rand. Goed gekozen foto’s verduidelijkten de indringende woorden van Piet.
Na de pauze vertelde Klaas Weel over zijn jeugd tijdens WO II. Hij beschreef de buurt waar hij woonde en speelde en hij vertelde over de verbrande boerderij van Roemer. Voor velen was het feit dat oorspronkelijk niet déze boerderij, maar het huis van de burgemeester, doelwit was van de Duitsers, nieuw. Ook gaf Klaas een opsomming van het aantal ingeleverde radio’s, fietsen e.d. in het dorp Wognum.

Kees Wijnker gaf een duidelijk overzicht van de belevenissen van zijn vader Cor tijdens de oorlog. Hij ging in op diens ervaringen tijdens de tewerkstelling in Duitsland en de razzia in Wognum. Maar de meeste nadruk lag op de arrestatie van Cor in Wognum in februari 1945. Hij werd ervan verdacht op wacht te staan voor het verzet. Een onterechte veronderstelling. Cor werd met de andere gearresteerden vervoerd naar Obdam, waar hij tijdens zijn vlucht gewond raakte. Hij werd naar de Weteringsschans in Amsterdam gebracht. Na enkele dagen mocht hij terugkeren naar Wognum.
Peter Sasburg sloot de avond af met een gloedvol betoog over de waarde van herdenkingsmonumenten, juist ook in deze tijd. Hij spitste zijn verhaal toe op het monument van Adrie de Graaf, bij de rotonde hoek A.C. de Graafweg-Nieuweweg. Daarna gaf hij een overzicht van het veelbewogen leven van deze verzetsman uit de Wieringermeer. Na het onder water zetten van De Meer, werd Adrie opgepakt (waarschijnlijk na verraad) en moest hij naar Hoorn fietsen. Op de Nieuweweg werd hij doodgeschoten door twee Landwachters. Peters goed gedocumenteerde verhaal werd afgesloten door een gedeelte uit de film over oorlogsmonumenten. Hierin vertelt Irene, de dochter van Adrie, over de vader, die ze nooit gekend heeft.

Alle vertellers nogmaals hartelijk dank voor de inzet en moed om ieder op zijn eigen manier die verhalen van lang geleden nog eens over het voetlicht te brengen.
Het was een waardevolle avond, juist ook in het zicht van de 70e herdenking van de oorlogsslachtoffers (4 mei) en van de bevrijding (5 mei).
De sprekers, v.l.n.r.: Peter Sasburg, Joop Ooijevaar, Piet Schipper, Cees Wijnker, Paul Karels en Klaas Weel.
(Foto Mieke Goulmy)