24 oktober 2010
Wandelen langs de Kromme Leek

In het kader van het thema "Land en Water" werd door het bestuur van Historische Stichting De Cromme Leeck op zondag 24 oktober 2010 een wandeling georganiseerd langs het oostelijke gedeelte van de Kromme Leek.
Het bestuur was erin geslaagd om met de eigenaren van de landerijen langs de Leek overeenstemming te bereiken om daar op deze middag met een aantal groepen over te mogen lopen. Het ging daarbij om de noordelijke oever tussen het fietspad "Over de Leek" en de Hoornseweg.
Ondanks de slechte weersvoorspellingen liet het weer zich van de zonnige kant zien, en kon die ene kleine bui het enthousiasme niet drukken. Plaats van samenkomst was de kantine van de werkplaats van het hoogheemraadschap aan de Zwaagdijk. De koffie met koek trok al snel de eerste belangstelling van zo’n zestig deelnemers.
In de kantine van het hoogheemraadschap was tevens een collectie kaarten opgehangen die een goed beeld gaven van de ontwikkeling  van deze veenrivier tussen 800 en heden. De kaarten kregen dan ook volop de aandacht, en er ontsponnen zich al snel allerlei discussies.
Ook de vondsten van Sjaak Jong uit enkele opgravingen langs de Zwaagdijk gaven een goed beeld van de verschillende soorten aardewerk. Spectaculair mag ook zeker worden genoemd de versteende ruggewervel van een walvis, die in een waterput gevonden werd.

Ieder kwartier vertrok er vervolgens een groep van zo’n 15 personen onder leiding van één van de bestuursleden van de Historische Vereniging. Op verschillende plaatsen werd halt gehouden voor een korte en boeiende toelichting op de situatie ter plekke.
Via de Zwaagdijk wandelden we naar het fietspad "Over de Leek". Daar werd de eerste stuw genomen en kwamen we op "De Korteling". Van onder de meest wilde wolkenpartijen, en in een forse koude wind, begon onze tocht langs de Leek, voorzien van veel informatie uit alle periodes van de Kromme Leek. De bewondering voor onze verre voorouders nam met de hoeveelheid toegespitste informatie allengs toe. Van de eerste ontginningen in het veen rond 1250, het graven van sloten en greppels, het aanleggen van dijken en dijkjes, de overstromingen, tot het eindeloze onderhoud, de permanente problemen met de waterbeheersing, het verkeer te water, de overhalen en sluizen, de schouw: de beelden kwamen steeds duidelijker op ons netvlies te staan.

Ook de hedendaagse ontwikkelingen passeerden de revue. Hoe jammer het was dat de Kromme Leek door middel van stuwen niet meer bevaarbaar is,  en de niet aflatende  inspanningen van belegger/projectontwikkelaar Fortis om in het stroomgebied van de Leek ettelijke honderden hectaren grond te verwerven voor niet-agrarische doeleinden, en de nog aarzelende pogingen van de gemeente Medemblik om dit niet alleen te voorkomen, maar gelijktijdig de Kromme Leek te ontsluiten als vaarwater en fietspad, met enige natuurbouw.

Kortom voor alle aanwezigen een feest van herkenning, maar ook een bron van aanvullende kennis en informatie over deze zo belangrijke veenrivier, die voor de ontginning van dit gebied van levensbelang is geweest. Ook van de problemen die deze grensrivier (tussen De Vier Noorder Koggen en Drechterland) heeft opgeleverd namen de aanwezigen met stijgende verbazing kennis.

Een zeer geslaagde en leerzame middag! Bestuur, bedankt!
De Cromme Leeck