Even voorstellen De stichting De Cromme Leeck werd opgericht in het voorjaar van 1997. Het werkgebied wordt gevormd door de dorpen Nibbixwoud, Wognum en Zwaagdijk-West. De stichting is genoemd naar de voormalige veenrivier de Kromme Leek. Dit water is een van de oudste nog aanwezige landschapselementen in deze streek. De Kromme Leek loopt van de Baarsdorpermeer langs de drie bovengenoemde dorpen naar het oosten. De schrijfwijze van de naam is ontleend aan een kaart in het Kaartboek van het Hoogheemraadschap van de Uitwaterende Sluizen in Kennemerland en West-Friesland (1745). Doelstelling De belangrijkste doelstelling van De Cromme Leeck is: "de kennis van de historie van de dorpen Nibbixwoud, Wognum en Zwaagdijk-West te vergroten, deze historie te onderzoeken, bekend te maken en waar mogelijk te behouden, een en ander in de ruimste zin van het woord."
Hoe dit doel te bereiken? De stichting bereikt dit doel door: - het verzamelen en publiceren van gegevens en kennis over de dorpen, - het verwerven, beheren, in stand houden en zo mogelijk exposeren van historische documenten en voorwerpen, - het organiseren van lezingen, excursies en exposities, - het beheren van door schenking of erfstelling verkregen goederen. Uit Van der Aa´s Aardrijkskundig woordenboek (1836-1851): Deze gemeente bestaat uit den Polder-van-Wognum-en-Wadway, bevat de dorpen Wognum en Wadway (?). Men telt er 198 huizen., bewoond door 245 huisgezinnen. Uitmakende een bevolking van 2150 inwoners, die meest in het boter en kaasmaken en in den landbouw hun bestaan vinden.(?) Men heeft in deze gem. twee scholen als ééne te Wognum en ééne te Wadway, welke gezamelijk gemiddeld door een getal van 150 leerlingen bezocht worden. De ambachten en dorpen Wognum, Wadway, Nibbixwoude en Hauwert, te weten de westkant van Hauwert, eertijds oude Bokswoude genaamd, hebben bij een handvest van Hertog Filips van Bourgondië gegeven den 13 April des jaars 1436, een poortregt met de stad Hoorn verkregen en zijn, ten eeuwige dage, aan de regtbank van Hoorn onderhoorig gemaakt. Bij de zelfde handvest, kregen Burgemeesters van Hoorn regt, om Vredemakers te Wognum en in de plaatsen daaronder behoorende aan te stellen, en werd de regtspraak over de zelfde plaatsen aan Schout en Schepenen van Hoorn toegekend.
Stukje gezongen geschiedenis over de omgeving van de Cromme Leeck met 'n knipoog, in de Westfriese streektaal. Dit liedje is van Zus ( Wilma Koenis) en de Joôs (Jan Steltenpool, Koos Blauw, Simon Oud)